ਭਾਰਤੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਸਾਲੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਆਰਾਮ ਦੇ ਨਾਲ ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਖੂਬ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਸਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਭੋਜਨ ਆਧੂਰਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਹੋ? ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਸਾਵਧਾਨ ਹੋ ਜਾਓ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਐਕਸਪਾਇਰੀ ਡੇਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਮਸਾਲੇ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਦਹਜ਼ਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਚਣ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਸਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਟੋਰ ਨਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਆਰਟੀਕਲ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਜਾਣਾਂਗੇ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੇ ਮਸਾਲੇ ਖਾਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ। ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਹੋਲੀ ਫੈਮਿਲੀ ਹਸਪਤਾਲ, ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਡਾਇਟੀਸ਼ੀਅਨ ਸਨਾਹ ਗਿੱਲ ਨੇ।
ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੇ ਮਸਾਲੇ ਖਾਣ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ (Cons of eating expired spices)
- ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦਾ ਸਵਾਦ, ਰੰਗ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ‘ਚ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਫੰਗਸ ਵਧ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਐਕਸਪਾਇਰੀ ਡੇਟ ਵਾਲੇ ਮਸਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਲਾਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਚਨ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੇਟ ਦਰਦ, ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਾਚਨ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਮਿਆਦ ਪੁੱਗੇ ਮਸਾਲੇ ਭੋਜਨ ਐਲਰਜੀ ਜਾਂ ਭੋਜਨ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਮਿਆਦ ਪੁੱਗ ਚੁੱਕੇ ਮਸਾਲੇ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਅਤੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਇਸ ਲਈ ਸੰਤੁਲਿਤ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਲਈ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿਆਦ ਵਾਲੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਬੇਹੱਦ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਐਕਸਪਾਇਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮਸਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਬਦਲਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।
ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਕੀ ਹੈ? (What is the shelf life of spices?)
ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਕ ਕੰਪਨੀ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਮਿਤੀ, ਪੈਕਿੰਗ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕ ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਜਾਂ 1 ਸਾਲ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਸਥਾਨਕ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਣੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਇੱਕ ਤੋਂ ਡੇਢ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਉਤਪਾਦ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਦੀ ਪੈਕਿੰਗ ‘ਤੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਮਿਤੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਮਸਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਏਅਰਟਾਈਟ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਟੋਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਲ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
Disclaimer: ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਦੱਸੇ ਗਏ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ,ਕਿਸੇ ਡਾਕਟਰ ਜਾਂ ਸਬੰਧਤ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਓ।