Switzerland ਦੇ ਜਰਨਲ ਸਪ੍ਰਿੰਗਰ ਨੇਚਰ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਨੂੰ ਵੀ ਇਕ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਤੋਂ ICMR ਦਾ ਨਾਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੋਵੈਕਸੀਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਾਰੇ ਬੀਐਚਯੂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਗਲੇ ‘ਚ ਕੰਡਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਦੀ ਖੋਜ ਟੀਮ ਨੇ ICMR (ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਸਰਚ) ਤੋਂ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਹੈ। ਖੋਜ ਟੀਮ ਦੇ 12 ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਹਨ।ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਡਾ. ਐਸਐਸ ਚੱਕਰਵਰਤੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਉਪਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਨੂੰ ਮਾਫ਼ੀ ਪੱਤਰ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੌਂਸਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ‘ਚ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਅਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਦੁਬਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਜਰਨਲ ਸਪ੍ਰਿੰਗਰ ਨੇਚਰ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਨੂੰ ਵੀ ਇਕ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਤੋਂ ICMR ਦਾ ਨਾਂ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਖਾਮੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨੁਕਸਦਾਰ ਅਧਿਐਨ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੌਂਸਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੇਗੀ। ਦੋਵੇਂ ਡਾਕਟਰ ਫਿਲਹਾਲ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ‘ਚ ਹਨ, ਉਹ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਬਨਾਰਸ ਪਰਤਣਗੇ। ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਵਾਲ-ਜਵਾਬ ਵੀ ਕਰੇਗਾ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਖੋਜ ਟੀਮ ਨੂੰ ਨੋਟਿਸ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਆਈਐਮਐਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੰਗੀ ਤੇ ਚਾਰ ਮੈਂਬਰੀ ਜਾਂਚ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੀ ਵਿਸਥਾਰਤ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਕੌਂਸਲ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਜਰਨਲ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਚਾਰ ਗੰਭੀਰ ਖਾਮੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬਿਨਾਂ ਟੀਕਾਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮੂਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਸਲ ‘ਚ ਟੀਕਾਕਰਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਦੂਜਾ, ਇਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਮੂਨੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵੱਲੋਂ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਟੀਕਾਕਰਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ।ਤੀਜਾ, ਅਧਿਐਨ ‘ਚ ਉਪਕਰਨ ਵਿਸ਼ਵ-ਪੱਧਰੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਜਦੋਂਕਿ ਚੌਥੀ ਖ਼ਾਮੀ, ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਨ ਦੇ ਇਕ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਿਕਾਰਡ ਜਾਂ ਡਾਕਟਰੀ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੀ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੱਖਪਾਤਪੂਰਨ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧ ਗਈ। ਨੋਟਿਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਆਈਐੱਮਐੱਸ ਨੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਖੋਜੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਹੋਰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ICMR ਨੇ ਨੋਟਿਸ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਖੋਜਕਰਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਖੋਜ ਤੋਂ ICMR ਦੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮਾਫੀਨਾਮਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ। ਆਈਐਮਐਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋ. ਐਸਐਨ ਸੰਖਵਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਾਂਚ ਟੀਮ ਵੱਲੋਂ ਆਈਸੀਐਮਆਰ ਨੂੰ ਜਵਾਬ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੋਜ ਟੀਮ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਜਲਦੀ ਹੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
