ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਥੋੜ੍ਹੀ ਵੱਖਰੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਿਸਟਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਆਧਾਰਿਤ ਵਾਈ-ਫਾਈ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਐਂਟੀਨਾ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਐਂਟੀਨਾ ਧਰਤੀ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਤੋਂ ਸਿਗਨਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਿਗਨਲਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਐਂਟੀਨਾ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਬਦਲਣੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਆਧਾਰਿਤ ਵਾਈ-ਫਾਈ ਸਿਸਟਮ
ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸਿਸਟਮ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾ ਏਅਰ ਟੂ ਗਰਾਊਂਡ (ਏ.ਟੀ.ਜੀ.) ਜਾਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਆਧਾਰਿਤ ਵਾਈ-ਫਾਈ ਸਿਸਟਮ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ATG ਸਿਸਟਮ ਉਹੀ ਸੈਲਫੋਨ ਟਾਵਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸੰਚਾਰ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ATG ਦੇ ਨਾਲ Wi-Fi ਦੀ ਗਤੀ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੌਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਲਗਪਗ 3 Mbps। ਭਾਵ, ਭਾਵੇਂ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਥੋੜ੍ਹਾ ਵੱਖਰਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਪੀਡ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਜਿੰਨੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸੇਵਾ ਕਿੱਥੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ
ਜਰਮਨ ਏਅਰਲਾਈਨ Lufthansa ਆਪਣੀਆਂ ਉਡਾਣਾਂ ‘ਤੇ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਏਅਰਲਾਈਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਅਮੀਰਾਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡਬਲ-ਡੈਕਰ A380 ਜਹਾਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਨ-ਫਲਾਈਟ ਵਾਈ-ਫਾਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਐਮੀਰੇਟਸ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਲਈ SITA OnAir ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਸਾਰੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਇੰਟਰਨੈਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਦੇ ਵਫਾਦਾਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਲਈ ਸਾਈਨ ਅਪ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ
ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਦੀ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਯੂਜ਼ਰਸ 35000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਹਾਈ-ਸਪੀਡ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਬੈਂਡਵਿਡਥ ਦੇ ਨਾਲ ਇਨ-ਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਣਗੀਆਂ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਸੇਵਾ
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਿਆ। ਪਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ‘ਤੇ ਆਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਮਾੜੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸੇਵਾ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹੈ ਇਸਰੋ
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸਰੋ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ GSAT-20 ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸੰਚਾਰ ਕੰਪਨੀ Viasat ਤੋਂ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ GSAT-20 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਨਫਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਏਗੀ।