ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ ਅਤੇ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੋਲ ਪਾਸ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਸਤਾਵ,

ਜਲਦੀ ਹੀ, ਆਪਣੇ ਵਾਹਨ ਦੇ FASTag ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਨਾ ਬੀਤੇ ਜਮਾਨੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜਲਦੀ ਹੀ, ਆਪਣੇ ਵਾਹਨ ਦੇ FASTag ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਨਾ ਬੀਤੇ ਜਮਾਨੇ ਦੀ ਗੱਲ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ‘ਤੇ ਟੋਲ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਸੌਖਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਟੋਲ ਪਾਸਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਹਾਈਵੇਅ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ‘ਤੇ ਅਕਸਰ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਟੋਲ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਸਸਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਸਗੋਂ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ‘ਤੇ ਰੁਕੇ ਬਿਨਾਂ ਸਫਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਕਿੰਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਸਾਲਾਨਾ ਅਤੇ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੋਲ ਪਾਸ ਦੀ ਕੀਮਤ ?

TOI ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਟੋਲ ਪਾਸ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ 3,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ‘ਤੇ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਸ ਪੂਰੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਸਾਰੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ‘ਤੇ ਅਸੀਮਤ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਵੈਧ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੋਲ ਪਾਸ ਦੀ ਵੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਕੀਮਤ 30,000 ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਵੇਂ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ FASTag ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਵਾਧੂ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦੇ ਟੋਲ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।

ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਕੀ ਹੈ ਮਕਸਦ?

ਕੇਂਦਰੀ ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨਿੱਜੀ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਮਾਸਿਕ ਅਤੇ ਸਾਲਾਨਾ ਪਾਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੁੱਲ ਟੋਲ ਵਸੂਲੀ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 26 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜਦੋਂ ਕਿ 74 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਾਲੀਆ ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਰਕਾਰ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰਾਂ ਲਈ ਟੋਲ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।”

ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਸਾਲਾਨਾ ਅਤੇ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੋਲ ਪਾਸ ?

ਸਾਲਾਨਾ ਟੋਲ ਪਾਸ

ਲਾਗਤ: ₹3,000 ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ
ਫਾਸਟੈਗ ਨੂੰ ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਅਸੀਮਤ ਯਾਤਰਾ ਸਹੂਲਤ।

ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਰਾਜਮਾਰਗ ਮੰਤਰਾਲੇ (MoRTH) ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਨਿੱਜੀ ਕਾਰਾਂ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ ਟੋਲ ਪਾਸ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 3,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚਾ ਆਵੇਗਾ। ਪਾਸ ਨੂੰ ਵਾਹਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ FASTag ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ਤੱਕ ਅਸੀਮਤ ਪਹੁੰਚ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ ਪਾਸ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਆਪਣੇ FASTag ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਾਸ ਦੀ ਵੈਧਤਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪਾਸ ਖਰੀਦ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੋਲ ਪਾਸ

ਲਾਗਤ: ₹30,000 (15 ਸਾਲਾਂ ਲਈ)
ਫਾਸਟੈਗ ਅਕਾਉਂਟ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਹੋਵੇਗਾ
ਇੱਕ ਵਾਰ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਹਾਨੂੰ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਟੋਲ ਦੇਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ

ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਟੋਲ ਪਾਸ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਫ਼ਰਕ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਾਸ ਦੀ ਵੈਧਤਾ 15 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ 30,000 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ ਪਾਸ ਵਾਂਗ, ਇਹ ਵੀ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੇ FASTag ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਇੰਟੀਗ੍ਰੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕਾਰਾਂ ਲਈ 340 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ (12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਕੁੱਲ 4,080 ਰੁਪਏ) ਵਿੱਚ ਪਾਸ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ‘ਤੇ ਹੀ ਵੈਧ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ 3,000 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ, ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਹਾਈਵੇਅ ਅਤੇ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸਵੇਅ ‘ਤੇ ਅਸੀਮਤ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਮਾਸਿਕ ਪਾਸ ਨਾਲੋਂ ਬਹੁਤ ਸਸਤਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਕੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ?

ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਭੀੜ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗੀ।
ਟੋਲ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮੁੱਖ ਆਮਦਨ ਵਪਾਰਕ ਵਾਹਨਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।

ਟੋਲ ਭੁਗਤਾਨ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਗਲੀ ਯੋਜਨਾ

ਸਰਕਾਰ ਟੋਲ ਵਸੂਲੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ ਹੈ। FASTag ਨੂੰ 2014 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 2017 ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਵਾਹਨਾਂ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਰੁਕਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਘੱਟ ਗਈ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਹੋ ਗਈ।

ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ-ਅਧਾਰਤ ਟੋਲ ਕਲੈਕਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ (Global Navigation Satellite System – GNSS) ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਤਹਿਤ:

ਵਾਹਨ ਦੁਆਰਾ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਟੋਲ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
FASTag ਦੀ ਬਜਾਏ, GNSS ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਟੋਲ ਕੱਟੇਗਾ।
ਹਾਈਵੇਅ ‘ਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਮੁਫ਼ਤ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
20 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰਾਵਾਂ ਲਈ, ਟੋਲ ਦੀ ਗਣਨਾ ਵਾਹਨ ਦੀ ਮੂਵਮੈਂਟ ਟਰੈਕਿੰਗ ਨਾਲ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ, ਟੋਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਟੋਲ ਭੁਗਤਾਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਡਿਜੀਟਲ ਅਤੇ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।